من امین حسامی هستم. عاشق رشد کسب‌وکارها! می‌تونم کنارت باشم تا رسیدن به تارگت‌های دست‌نیافتنی
تحقیقات نشان می‌دهد برای داشتن یک زندگی رضایت‌بخش، لازم است سه چیز را به‌طور منظم تجربه کنیم:
۱. دستاورد (achievement): حس موفقیت یا به رسمیت شناخته‌شدن
۲. معنا (meaningfulness): ارتباط با چیزی فراتر از خود
۳. شادی (joy): احساس خوشی یا هیجان مثبت در لحظه
برای بسیاری از حرفه‌ای‌های جاه‌طلبی که بررسی کردیم، دستاورد و معنا معمولاً خوب تا عالی ارزیابی می‌شود—اما شادی؟ نه چندان.
مثلاً ماریا، یکی از شرکای ارشد یک شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی و مادر سه فرزند است. برنامه روزانه‌اش پر از ایمیل، جلسات، تصمیم‌گیری، تماس‌های منتورینگ و رسیدگی به خانواده است. در حالی که از بیرون همه‌چیز تحت کنترل به نظر می‌رسد، اما هیچ‌جایی برای لذت یا خودانگیختگی در تقویمش نیست.
تیم، شریک ارشد یک شرکت مشاوره سطح بالا، داستان مشابهی دارد: دستاورد فراوان، معنا در نقش پدری، اما لحظات شاد، کم‌تعداد و زودگذر.
چرا شادی، این سومین ستون رضایت زندگی، برای بسیاری دست‌نیافتنی است؟
در مطالعه‌ای روی ۱۵۰۰ نفر از فارغ‌التحصیلان مدرسه کسب‌وکار هاروارد، مشخص شد افراد به‌طور متوسط:
- ۵۰ ساعت در هفته کار
- ۱۲ ساعت مسئولیت‌های غیرکاری
- پس از خواب، خوردن، رفت‌وآمد و بهداشت: فقط ۲۶ ساعت در هفته (حدود ۳ ساعت در روز) زمان اختیاری باقی می‌ماند
اما مهم‌تر از مقدار این زمان، نحوه استفاده از آن بود.
در ادامه مقاله، پنج راهبرد کلیدی معرفی می‌شود که کسانی که در این زمان محدود شادی پیدا کرده‌اند، از آن‌ها استفاده می‌کنند:
پنج راهکار برای تجربه شادی در میان شلوغی
۱. لحظات شادی را شناسایی و تحلیل کنید
افرادی که در زندگی پرمشغله خود شادی را تجربه می‌کنند، اول از همه برای شناسایی و آگاهی از این لحظات وقت می‌گذارند.
مثلاً یکی از مدیران گفت:
«من با پیاده‌روی در طبیعت، یا گوش‌دادن به موسیقی خاصی آرام می‌گیرم. حالا می‌دانم این‌ها شادی‌آفرین‌اند، پس برایشان وقت می‌گذارم.»
ابزارهای ساده‌ای مثل ثبت روزانه حالات روحی یا مرور پایان هفته کمک می‌کنند متوجه شویم چه زمانی، با چه کسانی، و در چه موقعیت‌هایی شادتر هستیم.
با این آگاهی، می‌توان آگاهانه‌تر برای تکرار و تقویت آن‌ها برنامه‌ریزی کرد.
۲. شادی را از دل فعالیت‌های روزمره بیرون بکشید
برای شاد بودن، لازم نیست فعالیتی خارق‌العاده انجام دهید.
بلکه می‌توان در دل وظایف تکراری و فشرده نیز دانه‌های شادی کاشت.
برای مثال:
- یک مدیر مالی می‌گوید در جلسات سخت، همیشه با یک شوخی ملایم فضا را تلطیف می‌کند
- مدیر عامل دیگری تصمیم گرفت هر بار قبل از ورود به خانه، چند دقیقه موسیقی شاد گوش کند تا حال خوبش را به خانواده منتقل کند
یادگیری این نکته مهم است:
شادی لزوماً بعد از اتمام کار نمی‌آید—می‌توان آن را در بطن کار ساخت.
۳. شادی را در اولویت تقویم‌تان قرار دهید
مردم معمولاً شادی را به «وقتی که کارها سبک‌تر شد» موکول می‌کنند.
اما این زمان هیچ‌وقت نمی‌رسد.
افرادی که واقعاً شادی را تجربه می‌کنند، عمداً آن را در تقویم خود جای می‌دهند.
مثال‌ها:
- رزرو یک وقت ماساژ در ظهر چهارشنبه
- گذاشتن یک پیاده‌روی دونفره با دوست نزدیک هر هفته
- زمان‌گذاری برای کتاب خواندن فقط برای لذت
در واقع، همان‌طور که برای جلسه کاری وقت می‌گذارید، باید برای شادی هم زمان رسمی و غیرقابل‌لغو تعریف کنید.
۴. شادی را با دیگران شریک شوید
شادی، زمانی که به‌اشتراک گذاشته شود، دو برابر می‌شود.
بسیاری از افراد موفقی که بررسی کردیم، شادی را در تعاملات انسانی می‌ساختند:
- مربیگری به فردی جوان‌تر
- ناهار دونفره با همکار مورد علاقه
- وقت‌گذرانی با فرزند یا شریک زندگی بدون موبایل
در لحظه بودن با دیگران، نه‌فقط شادی ایجاد می‌کند، بلکه حس معنا و رضایت را نیز تقویت می‌کند.
۵. شادی را بازتعریف کنید
افرادی که شادی را تجربه می‌کنند، تعریف شخصی‌تری از آن دارند.
برای برخی، شادی ممکن است به‌معنای «هیجان و تفریح» باشد.
برای دیگران، ممکن است «آرامش»، «خلاقیت»، یا «احساس رضایت از تأثیرگذاری» باشد.
مثال:
- برای فردی، نوشیدن یک فنجان چای در سکوت
- برای دیگری، مشارکت در یک بحث فکری
- برای دیگری، ۳۰ دقیقه موسیقی و رقص با کودک‌شان
وقتی بفهمید شادی برای شما چیست، راحت‌تر می‌توانید آن را پیدا کنید—حتی در دل شلوغ‌ترین روزها.
جمع‌بندی: شادی را در لحظه، نه در آینده پیدا کنید
افراد پرمشغله اغلب تصور می‌کنند که شادی پاداشی است برای بعد از موفقیت.
اما افرادی که واقعاً حس رضایت دارند، متوجه شده‌اند که شادی را نباید به بعد موکول کرد—بلکه باید آن را در لحظه ساخت.
سه پرسش کلیدی که به شما کمک می‌کند دیدگاه‌تان را نسبت به شادی بازنگری کنید:
- چه چیزی من را شاد می‌کند؟
نه آنچه دیگران توصیه می‌کنند، بلکه آنچه خودم واقعاً در آن لذت می‌برم. - چه موانعی جلوی شادی‌ام را می‌گیرد؟
آیا از لحاظ زمانی، ذهنی، یا فرهنگی باور دارم که شادی اولویت ندارد؟ - چه تغییر کوچکی می‌توانم همین هفته ایجاد کنم؟
مثلاً ۱۵ دقیقه سکوت، ۱۰ دقیقه بازی با فرزند، یک پیام محبت‌آمیز به دوست.
این مقاله به ما یادآوری می‌کند که موفقیت بدون شادی، ممکن است به بی‌معنایی یا خستگی منجر شود.
اما شادی در مسیر، باعث می‌شود دستاورد و معنا هم عمق بیشتری پیدا کنند.
منبع: هاروارد بیزینس ریویو HBR – برای مشاهده مقاله اصلی کلیک کنید
نویسندگان: لسلی پرلو، ساری منتسر، سالواتوره آ. آفینیتو
مترجم: امین حسامی | کوچ رهبران و مدیران